Op 26 mei volgt het tragische nieuws dat Andy Fletcher (Fletch), mede-oprichter van Depeche Mode, op 60-jarige leeftijd plots is overleden. Een band die ik al vroeg in mijn tienerjaren omarmde als idolen en waarvan ook de technologische ontwikkeling en muzikale smaakverandering meegroeide door de jaren heen. Durf de stelling wel aan dat het een van de meest invloedrijke bands is die retrospectief een van de inspirators is voor de intrede van dance muziek binnen de rockfestivals.
Vroege elektronische muziekgolf in 80s
Het is ergens begin jaren 80, de synthesizer muziek doet zijn intrede in de Top 40. Veelal vluchtige popliedjes gemaakt door o.a. O.M.D., Ultravox, Human League, Soft Cell en PhD worden snel grote hits. Muzikaal nog niet helemaal serieus genomen door een overwegend door rock en wave gedomineerde tijd (waar ook mijn hart meer ligt), De bands die in de tijd doorgroeien naar de grotere podia zijn met name The Cure, U2 en Simple Minds.
80-84: Is Depeche mode ook letterlijk vluchtige mode?
In 1983 duik ik een singeltje op voor 1 gulden uit de uitverkoopbak op weg van school naar huis. Het is 'Everything counts' van Depeche Mode die ik ergens als videoclip heb gezien, maar geen hit is geworden in Nederland. Het is elektronische muziek, maar intrigeert door het gebruik van authentieke geluiden en de bijzonder combi van stemmen. In 1984 volgt het eerste hitsucces in Nederland met 'People are People' dat een Top 10 hit wordt. Bijbehorende album 'Some great reward' herbergt nog enkele singles maar die breken niet verder door. In 1985 pikt Veronica een oude live opname op van 'Just can't get enought' dat als B-kant van een 12" wordt verkocht en hun grootste hit tot dan toe wordt. Het lijkt er niet op dat het een blijvend succes is en er wordt min of meer al ingespeeld op een 'best of 81-84' album om snel commercieel succes er uit te halen.
Everything counts (live)
People are people
Master and servant
85-89: Albumsucces maar uitblijven erkenning in Nederland
Alhoewel de band in Engeland en Duitsland razend populair is, lijkt er geen vervolg te komen aan het hitsucces van Depeche Mode in Nederland. Van de 10 singles uit deze periode weten alleen 'A question of lust' en 'Strangelove' een paar weken in de onderste regionen van de Top 40 te bivakkeren. Daar staat tegenover dat albums 'Black celebration' en 'Music for the masses' een andere ambitie verraden en dat is die van een grootsere live band. Alleen in Nederland lijkt het eerdere synthersizer en hitimago in de weg te staan om serieus genomen te worden. Waar de zuiderburen het aandurven om te programmeren op Rock Werchter is er in Nederland geen plek te vinden op de festivalpodia. Het live album '101' en de bijbehorende USA tour film maken duidelijk dat dit een gemiste kans is. In het alternatieve circuit staat er wel een Nederlander op die de band een nieuwe cultstatus weet te geven. Dat is fotograaf en filmproducent, Anton Corbijn, die vanaf eind jaren 80 de regie voor vele stijlvolle videoclips en albumhoezen op zich neemt.
Stripped
A question of time
Never let me down
Negentiger jaren: Artwork, Violator en blijvend succes
De samenwerking met Anton Corbijn is een gouden zet, zeker in een tijd waarin muziekstations als MTV een band maken of breken. Hij zette in die tijd ook een stempel op het artwork rondom U2, dat met Achtung Baby een koerswijziging liet zien van gitaar richting electronische invloeden. Het is dan ook geen toeval dat zij allen in die tijd veel in de Berlijnse muziekscene waren om muziek op te nemen. Zo ook de andersom weg in de muzikale koers van Depeche Mode waar de gitaren en drums worden toegevoegd aan de sombere donkere synthgeluiden. Het zal de band geen windeieren leggen om deze hybride sound met visuals te maken waardoor het ook uitstekend live te vertolken is in stadions of op festivals.
Na culthit 'Personal Jesus' zal hun allergrootste wereldhit 'Enjoy the silence' verschijnen en is in Nederland hun derde Top 10 hit. Het bijbehorende album 'Violator' dat in 1990 verschijnt is tevens een van hun succesvolste en gewaardeerde albums. Het daaropvolgende album 'Songs of faith and devotion' herbergt met 'Walking in my shoes' en 'I feel you' opnieuw die kenmerkende donkere nummers die sterk overeind blijven in een nieuw muzikaal tijdperk van grunge muziek. Retrospectief lijken deze twee albums ook een voorbode van de sound van Massive Attack op Mezzanine.
Het touren trekt een wissel op de band. Toetsenist Alan Wilder verlaat de band en zanger David Gahan overleeft maar ternauwernood een (bewuste) overdosis. In 1997 keert de band terug met 'Ultra' en een aantal herkenbare singles als 'Barrel of a gun' en 'Home' (een ballad door Martin Gore).
Personal Jesus
Enjoy the silence
Walking in my shoes
21 eeuw: live concerten en invloeden
De ervaringen uit voorgaande jaren lijken de band een nieuwe impuls te geven waarin meer tijd genomen wordt om aan nieuwe albums te werken en minder frequent uit te brengen of te toeren. In ongeveer twintig jaar tijd verschijnen vijf nieuwe albums en bijbehorende tours. Het enige Top 40 hitje in die jaren is 'Precious' in 2005, maar de status van Depeche Mode is er niet minder om geworden. In 2009 lijkt het dan eindelijk zover te zijn dat 25 jaar na hun hit doorbraak in Nederland Pinkpop wordt aangedaan als headliner. Echter wordt er bij Dave Gahan een tumor ontdekt en gooit dit roet in het eten. Het blijkt gelukkig niet kwaadaardig en weten we nog een ticket voor TW Classic te bemachtigen waar hij op tijd fit is. De tour rondom 'Sounds of the universe' is een spektakelstuk om te zien waar nauwelijks iets van gezondheidsperikelen is terug te zien.
Nog twee concerten zullen er voor mij volgen. Vier jaar later de 'Delta machine' tour op Rock Werchter en in 2018 de 'Global Spirit tour' in Ziggo Dome. Een nummer springt er altijd bovenuit en dat is 'Never let me down' dat tot stadion niveau is doorgegroeid met zwaaiende massa's mensen.
Of het touren er ooit nog van komt, we gaan het zien. De tandem, Martin Gore (singer-songwriter) en Dave Gahan (singer-performer) blijft het hart van de band en heeft wel voor zwaardere periodes gestaan. Hoe dan ook de invloed van Depeche Mode in de muziekgeschiedens is uiteindelijk een zeer gewaardeerde. Er is een onuitputtelijk lijst van artiesten die een cover in hun repertoire hebben omarmd, waaronder 'Stripped' (Rammstein), 'Personal Jesus' (Placebo, Marilyn Manson, Johnny Cash), 'Just can't get enough' (Charly Lownoise & Mental Theo) en 'Enjoy the silence' in Mike Shinoda/Linkin Park remix.
Precious
Never let me down again - Paris 2001
101 Tour film
Sounds of the universe tour
Uitgebreide Spotify playlist met favoriete nummers: https://open.spotify.com/playlist/2UO8OB3waVCbqTmiFcEoFG?si=f0b21ea839bc446e
Comments